Хичээл

АПВ-ын төхөөрөмжийн үйл ажиллагааг элемент тус бүрээр тайлбарлан бичих.

Цахилгаан соронзон дамжлагтай таслуур дээр хийгдсэн 1 удаагийн үйлчилгээтэй АПВ-ын төхөөрөмжийн үйл ажиллагаа

1.    АПВ-ын комплект реле  (үүнийг схем дээр тасархай шугамаар хүрээлэн зурсан)

2.    Тосон таслуурын удирдах хэлхээ

3.    Залгах хэлхээний хэсэг

Залгах хэлхээний хэсэг

Цахилгаан соронзон дамжлагтай таслуур дээр хийгсдэн АПВ. Залгах, салгах  үйлдлийг цахилгаан соронзон ороомогт үүссэн хүчээр үйлчлэх.

СВ- зүрхэвчтэй ороомог. Зүрхэвч нь хөдлөхөөр хийгдсэн. Залгах, салгах ороомог тосон таслуурыг залгахын тулд нилээд хүч шаарддаг. Ийм учраас залгах ороомогоор гүйх гүйдэл тосон таслуурын хувьд хэдэн зуун Ампераар хэмжигдэнэ. Жишээ нь: У-220 маркын таслуурын залгах ороомогийн гүйдэл нь 245А

КП- завсрын контактор. КП залгагдвал СВ хүчдэлд холбогдож залгах үйлдлийг гүйцэтгэнэ. Залгах, салгах дамжлагтай ийм төхөөрөмж (ер нь релетэй төстэй) контактор нь арай их чадалын гүйдэлд залгадаг.

-      Нум унтраах төхөөрөмжтэй. Их хэмжээний гүйдлийг залгаж, салгана. Тэр гүйдлийг залгаж, салгахад их хэмжээний нум үүснэ. Тэр үүссэн нумыг унтраах төхөөрөмжтэй. Залгах, салгах солной маань тогтмол гүйдлээр тэжээгдэнэ.

Тосон таслуурын удирдах хэлхээ

Ямар ч таслуур байсан заавал удирдах хэлхээтэй байна. Залгах, салгах үйлдлийг яаж гүйцэтгэж байна гэдгийг үзүүлсэн хэсгийг үзүүлнэ. Мөн үүн дээр дохиололын хэлхээ нэмэгддэг. Энэ дохиололын хэлхээ нь тухайн таслуур ямар байрлалд оршиж байна вэ гэдгийг үзүүлнэ. Манай ЭХС-д телемеханик нэвтэрсэн байх шаардлагатай. Дохиололын хэлхээний хамгийн гол элемент бол удирдах түлхүүр юм. Энэ удирдах түлхүүр шит-д байрлана. Таслуур залга, тасла гэдэг командыг өгөх үйлдэл.

КУ- удирдлагын түлхүүр. Байрлалаа хадгалдаг түлхүүр О1 О2 В1 В2 гэсэн шайбуудтай. Нар зөв цагийн зүүний дагуу эргүүлбэл залгах команд өгөгдөнө. Эсрэг эргүүлбэл таслах команд. Залгах команд өгөхөд выключить, выключино (залгах, залгаатай), отключить, отключино (таслах, тасархай). Ийм 4 байрлалд байна. Дөрвөн босоо шугаман дээр цэг байвал түлхүүрийн тухайн шайб энэ үйлдлийг хийж байх үед залгаатай, салгаатай .... гэдгийг заана.

Телемеханик ашигладаг дэд станцын хувьд байрлалаа хадгалдаг түлхүүр ашиглах боломжгүй.  

Тосон таслуурыг удирдая. Тосон таслуур тасархай байна гэж үзье.

КУ1- тасархай байна

КУ2- тасархай байна

КУ3- тасархай байна

Отключить өгөх үед удирдах түлхүүрийг залгах тал руу эргүүлнэ. Энэ үед выключить гэдэг команд биелэгдэх ёстой. КУ2 залгагдана.

(+)   КУ2  РБМ2  В1  КП   (-) гэж хэлхээгээр гүйдэл гүйнэ.

В1- таслуурын блок контакт. Хүчдэл КП катушкин дээр унана. КП хүчдэлтэй болсоноор СВ- хүчдэлтэй болно.

В1 ,В2 – КУ1-ын шайб залгагдсанаар РПВ-358 реленд хүчдэл өгнө. Залга гэсэн командыг өгмөгц (В1 залгагдмагц): (+)  КУ1  R3   C  (-) гэсэн хэлхээгээр гүйдэл гүйнэ. С конденсатор цэнэглэгдэнэ.  R3 бага байвал С хурдан цэнэглэгдэнэ. КП контакт залгагдсанаар В1 тасарна, В2 залгагдана.

В2- хэвийн тасархай таслуурын блок контакт

В2 тасархай байрлалд орших юм бол В2 хэвийн залгаатай байна. КУ-г эсрэг мушгина. КУ3 залгагдана.

(+)  КУ3  РБМ  В2  ЭО  (-) гэсэн хэлхээгээр гүйдэл гүйнэ.

ЭО- таслах цахилгаан соронзон ороомог (зүрхэвч нь тосон таслуурыг таслах үйлдлийг гүйцэтгэнэ. ЭО- таслах үйлдлийг өөрөө шууд хийнэ. Таслахад 10-20А гүйдэл гүйх учраас КП-г хэрэглэх шаардлагагүй.) блок контакт шилжих ёстой. В2 тасархай байдалд орж В1 залгагдана. (-)  КП  В1  РПО  R4  (+) гэсэн хэлхээ битүүрнэ. Хүчдэл R4, РПО, КП дээр унана.

РПО- реле положение “отключино” тосон таслуурын тасархай байдлийг заах реле

КП-ын ажиллах гүйдэл бол РПО релений ажиллах гүйдлээс олон дахин их.

Iср.кп>>Iср.рпо  R4 –ийг тохируулсанаар IR4, РПО, КП <<Iср.кп   Iср.рпо<<Iср.кп

Iср.рпо< IR4, РПО, КП< Iср.кп тосон таслуур тасархай байхад РПО реле ажилласан байна.

РПВ- тосон таслуур залгаатай байгааг мэдээлэх реле

РБМ – реле блокировки от много кратного действия (РП реле маш хүнд нөхцөлд ажилдаг учраас контакт нь залгагдах магадлал өндөр тул АПВ-г олон удаа залгалт хийхээс хамгаалах буюу хориглох) чадалын реле. РБМ-ын хүчдэлийн ороомог дараах хэлхээгээр гүйдэл гүйнэ.  (-)  РБМ  РБМ1  Н  РУ  РП1  РП1.1  КУ1  (+)

АПВ-ын комплект реле
КЗ    РХ    РПО(срабат болно)    РВ1(срабат болно)    t   ВАПВ   РХ

Энэ үед С конденсаторын цэнэг РВ1.2, РП1 дээр шавхагдана. РП1- срабат болно. РП1.1 залгагдана. Таслуурт залга гэсэн команд өгөгдөнө.

(+)   КУ1   РП1.1   РП1(туйлын ороомог)   РУ   Н  РБМ2  В1  КП   (-) бүх хүчдэл КП дээр унана.

РП1-ийн гүйдлийн ороомгийн үүрэг нь тосон таслуурыг бүрэн залгагдтал гүйдэлтэй байх үүргийг гүйцэтгэнэ.

РУ- АПВ-с “залга” командыг тосон таслуурт өгөв гэдгийг заана.

Н- накладка (комплект релег АПВ-ын төхөөрөмжөөс залгаж салгаж болно).

Телемеханикжсан дэд станцын хувьд цахилгаан соронзон дамжлагтай таслуур дээр 2 удаагийн (олон удаагийн) үйлчилгээтэй АПВ-ын төхөөрөмжийн элементүүийн үүрэг зориулалт

РПВ-258 комплекттэй реле нь РПВ-358-с ялгаатай нь 2 удаагийн үйлчилгээтэй учир дахиад нэг С конденсатор нэмэгдэж (цэнэгээ шавхах, цэнэглэх процесс)

РВ1.2   * шүргэх контакттай

РВ1.3 төгсгөлөг контакттай

РФ.3- реле фиксац (бэхлэх, хадгалах). Энэ реле нь тосон таслуур удирдах түлхүүрээс хамгийн сүүлд ямар команд өгсөн бэ гэдгийг тодорхойлно. 2 тогтвортой байрлалтай. Залгах үед В, салгах үед О. Эдгээр контактуудыг ороомогуудтай холбож өгнө.

ТУ на выключение- телемеханикаар таслах команд өгөх

ТУ на отключение- телемеханикаар таслах команд өгөх

АПВ ОС

РНЛ- шугамын хүчдэлийг хянах реле

РКС- синхронизмийг хянах реле (биений хүчдэлд холбогдсон реле). Шугамын талаасаа хүчдэлгүй байх, шугамын талаасаа хүчдэлтэй байх В1 залгагдсан синхронизм бүрдсэн. АПВ ОС хэрэглэсэн тохиолдолд тосон таслуур ээлж дарааллан таслагдаж, ээлж дарааллан залгагдана. РКС релений залгаатай байх хугацаа давтамжын зөрөөнөөс хамаарна. Хэрвээ хоёр системийн давтамжын зөрүү бага бол биений хүчдэлийн өөрчлөлт алгуур байх бөгөөд РКС релений контактын залгаатай орших хугацаа их байна (лугшиж ажиллах)

АПВ УС

Ажиллах зарчмын хувьд, комплект релений хувьд АПВ ОС-тай адилхан. Харин 2 векторыг давхцах моментыг (өнцгийн зөрүү бага эгшинд) олж, барьж залгадгаараа онцлогтой.

РВ2 релений тусламжтайгаар пуск хийнэ. РВ2- срабат болох нөхцлийг бичье.

КУ залгаатай, РПО залгаатай үед срабат болно. РНЛ залгаатай АПВ пуск хийнэ. РВ2 пуск хийснээр РВ2 хугацаа тоолж

(+)   C   РП1   С-    (-) разаряд болж  С цэнэгээ шавхаснаар РП1 хүчдэлтэй болж РП1.1  залгаж РП1 ороомог тэжээлтэй болж залгах команд өгөгдөнө.

Хоёрдугаар ээлжинд залгагдах АПВ хэрхэн гүйцэтгэхийг үзье.

КУ – залгаатай

РПО- контакт залгаатай РВ1 реле срабат болно.  tаб<tрв1 үед РВ1.2 залгагдаж амжаагүй байхад РН2.1 тасарна (давтамжын зөрүү зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс их байсан үед) буюу залгах нөхцөл зөвшөөрөгдөөгүй үед. Хэрвээ хоёр системийн зөрүү зөвшөөрөгдөх хэмжээнд орж ирвэл  tаб>tрв1 үед РН2.1 контакт РВ1.2 залгагдсаны дараа тасарна.

(+)   КУ1  РВ1  РВ1.2   РН1   РПО   (-) гэж гүйдэл гүйж РВ1 реле срабат байдалд үлдэнэ. РН2.1 тасрангуут РН2.2 залгагдсанаар:

С+    РП1   РВ1.1    РН2.2    С-     РП1.1 залгагдана, таслуурт дахин залгагдах инпут өгөгдөнө.

Пүржиний дамжлагтай таслуурын АПВ

Хуваарилах сүлжээнд өргөн хэрэглэдэг. Ялангуяа хөдөөгийн тогтмол хүн суудаггүй дэд станцуудад, мөн тогтмол гүйдлийн оператив хэлхээгүй дэд станцын хувьд пүржиний дамжлагыг хэрэглэж байна. КГП- дохиололын төхөөрөмжийн тэжээлийн хэлхээ. Тогтмтол гүйдлээр тэжээх нь давуу талтай, ихээхэн хэмжээний тогтмол гүйдлийг хэрэглэдэг. Залгах, салгах үйлдлийг татагдсан пүршний хүчээр гүйцэтгэнэ.

АМР- пүршийг татах хүчийг гүйцэтгэнэ. (автоматический моторны редуктор) буюу редуктор бүхий мотор

КГП- залгах, салгах хүч нь механик (контакт готовности перуда) перудыг бэлэн болохыг хүлээх контакт. Хэрвээ пүрш залгах ажиллагаанд бэлэх бол КГП1 контакт залгаатай байна.

БКА- блок контакт аварий – таслуур залгагдахад дагаж залгагдана. Хэрвээ таслуур РХ-аар тасарвал БКА контакт залгаатай үлдэнэ.

ЭВ, ЭО- өөртөө үүссэн цахилгаан соронзон хүчээр хийхгүй, залгах таслах оньсуудыг мултлах үүрэгтэй.

РПВ-358 релений тавилын тооцоо

1.    Тосон таслуурын дамжлага нь ажилд бэлэн болсоны дараа дахин залгалт хийнэ.

                             tАПВ≥tПП+tНӨӨЦ

үүнд: tПП- тосон таслуурын дамжлага ажилд бэлэн болох хугацаа

          tНӨӨЦ-нөөцийн коэффициент (0.3-0.5c)

                        tАПВ≥tПП+tНӨӨЦ=1.5+05=1.8c

2.    АПВ-г амжилттай болгохын тулд агаарын цахилгаан даах чадвар сэргэх нөхцлийг тооцох

                           tАПВ≥tСЭРГЭХ+tНӨӨЦ

tСЭРГЭХ- агаарын цахилгаан даах чадварын сэргэх хугацаа (0,1-0,3с)

                                                                 tАПВ≥tСЭРГЭХ+tНӨӨЦ=0.3+0.5=0.8c

буцах хугацаа: tВ≥tЗ.МАХ +tКТ+tЗАП

үүнд: tЗ.МАХ-наибольшее время срабатывания защиты, действующей на этот выклчатель (хамгаалалтын ажиллах мах хугацаа)

tКТ- время замыкания контакта КТ1.1 в схеме АПВ (0.5c)

tЗАП- (2-3)с

tВ≥tЗ.МАХ +tКТ+tЗАП=1.8+0.5+2=4.3c дээрх тавилын тооцоо нь нэг удаагийн үйлчилгээтй АПВ-ын хувьд хүчинтэй.

Хоёр удаагийн үйлчилгээтэй АПВ-ын хувьд

6-10кВ үед tЗ.МАХ≤2с tКТ≥2с tЗАП- (2-3)с

tВ≥tЗ.МАХ +tКТ+tЗАП=2+2+2=6c